Sarmaşık, eski mitler ve inanmalarda, üzerine; bereket, yaratılış, erdem ve göğe ulaşım gibi sembolik anlamlar yüklenen bir bitkidir. Bunun dışında ve göğe yükseliş miti bağlamında, yer-gök arasındaki iletişimi sağlayan bir vasıta görevindedir. İnsanlık tarihi boyunca neredeyse tüm medeniyetlerde, mitlerde ve inanışlarda, gökyüzü her zaman kutsal bir değer olmuştur. İnsanlar bu değere ulaşmak veya iletişim kurmak için çeşitli vasıtalar kullanmıştır. Mitlerde ve dinlerde göğe yükseliş için kullanılan vasıtalardan biri de sarmaşık bitkisidir. Sarmaşık bitkisi, üzerine yüklenen bu derin anlamlar dışında edebi ve görsel sanatlarda motif olarak karşımıza çıkmaktadır. Sanatçılar, eserini süsleyecek ögeyi seçerken, kendi kültüründen ve inanışlarından ilham almışlardır. Sanatın iletişim gücü dikkate alındığında, sanatkarın eserlerinde süsleme unsuru olarak seçtiği motiflerin, kendi kültür ve inancından izler taşıdığı inancı ile sarmaşık motifi incelenmiştir. Özellikle Türk İslam eserlerinde, grift, arabesk gibi genel nitelendirmelerle tanımlanan süsleme tasarımlarındaki motiflerin her birinin incelenmesi ve tanımlanması gerektiği görüşündeyiz. Bu bağlamda, her dönemin kendi süsleme anlayışına bürünerek, sanat eserlerinde yoğun bir uygulama olanı bulan sarmaşık kompozisyonları tanımlanmıştır. Çalışmada, İslam öncesi Türk Kültürü ile Türk İslam Kültürünü hem mimari hem de bezeme olarak sentezlemeyi başaran Anadolu Selçuklu Dönemi ele alınmıştır. Anadolu Selçuklu Dönemi eserlerinde sarmaşık motifinin süsleme unsuru olarak kullanım alanları tespit edilmiş, motifin tipolojik tasarımı aktarılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Sarmaşık motifi, mimari, Anadolu Selçuklu