İnsanoğlu, ilk doğduğu andan itibaren hayata, kendi sesiyle başlar. Doğum anından sonra ailesi tarafından büyük bir sevinçle karşılanır. Annesinin sesini tanır ve büyüdükçe çevresini gözlemlemeye başlar. Sesini keşfettikçe, dili gelişir ve etrafındakilerle iletişim kurmaya başlar. Bundan sonraki hayatının her anında sesin büyüsü ve tınısı yer alır. Seslerin tarih boyunca, kimi zaman, bir ritüel esnasında kamın davuluyla, kimi zaman savaşlarda atılan naralarla, zafer çığlıklarıyla, kimi zaman sagularda ağıtlarla, kimi zaman da kopuz eşliğinde destanlarda sevinç, hüzün, zafer ve ölüm şeklinde farklı işlevleri vardır. Tabiatla içiçe konargöçer bir hayat yaşayan Türkler, müziğin ve sesin ruha iyi ya da kötü geldiğini keşfetmiş ve bu doğrultuda özellikle erken ÖnTürk döneminden itibaren bu tınılardan faydalanmışlardır. Böylece, Altay dağlarından yükselen ilk seslerden itibaren koruyucu ve yardımcı ruhlara kamlar vasıtasıyla gönderilen bu tınılar, kendi içlerinde Türkler arasında makbul ya da makbul olmayan şeklinde değerlendirilmiş; özellikle fırtına, şimşek, gök gürültüsü gibi tabiat olayları bir korku unsuru olarak ortaya çıkarken; savaşta karşı tarafı korkutma amacıyla atılan naralar makbul sesler olarak görülmüştür. Konargöçer Türk topluluklarında, baharın gelişinin müjdelenmesinde, gündelik ekim dikim işleri esnasında, mental hastalıkların iyileştirilmesinde, ritmik bir ezgi yoluyla çalışma süreçlerini kolaylaştırıp işbirliğin sağlanmasında ya da festivallerdeki birlik ve beraberliğin sağlanmasında sesin ve müziğin gücünden faydalanılmıştır. Türklerin dini törenlerinde, eğlencelerinde, doğum ve ad verme toplantılarında, daima müzik önemli olmuş; ruhun şifası ve gıdası olarak görülmüştür. Kopuz çalan ozanlar, âşıklar Türk Halk Müziğinin temellerini atarken, tuğ takımları ile askeri müzik şekillenmeye başlamış, dini müzik de Kam’larla devam etmiştir. Bu çalışmada, Türk Mitolojilerinde ve eski Türk inanışlarında ses ve sesin kaynağı, bundan doğan inanış ve davranışlar ele alınmak suretiyle, bunların Türkler üzerindeki etki ve yansımaları hususu değerlendirilmeye çalışılacaktır.
Anahtar Kelimeler: Müzik, ses, Türk mitolojisi, tuğ, davul