Japon bahçeleri bin yılı aşkın tarihiyle, çeşitli dönemlerin ruhunu ve kültürünü yansıtan somut örneklerdir. Kökeni Çin bahçelerine dayanan Japon bahçeleri yüzyıllar içerisinde çeşitli değişimlere uğramış ve birçok farklı bahçe anlayışı ortaya çıkmıştır. Bu araştırmada ele alınan Japon bahçelerin tarihsel arka planı 6. yüzyılın ilk çeyreğine dek uzanmaktadır. Heian döneminde (794-1185) yazılan ilk bahçecilik kılavuzu olan Sakuteiki ile birlikte ortaya çıkan prensipler, yüzyıllar içerisinde farklı dönemler ve akımların etkileriyle şekillenmiştir. Bu farklı bahçe anlayışları, tarihsel gelişimleri sürecinde sanatsal bir değer de kazanmışlardır. Japon bahçe anlayışının, bu bağlamda Japon bahçe sanatı olarak ifade edilmesi literatürde önemli bir yer tutmaktadır. Japon bahçe sanatı dönemlerinin kronolojik bir sıra ile incelenmesi, ortaya çıkan farklı bahçe türleri ve aralarındaki ortak unsurların anlaşılması bakımından önemlidir. Japonya’nın yerel inancı olan Şintoizm’e ek olarak Zen Budizm etkilerinin yüzyıllar içerisinde şekillenerek Japon estetiğinin temellerinin oluşumunda önemli bir yeri olmuştur. Japon estetiğinin temelinde yatan bir diğer önemli kavram ise Ma’dır. Kelime anlamı olarak boşluğu ifade eden bu kavramın kökeni, derin anlamı ve oluşturulmak istenilen kompozisyonlardaki yerinin tespiti, Japon bahçe sanatının temel unsurlarını kavramamız açısından önemli bir noktadır. Bu çalışmada, Japon bahçe sanatı dönemleri, temel unsurları ve ma kavramı anlayışlarının betimleme yolu ile aktarılması hedeflenmiştir.
Anahtar Kelimeler: Japon bahçe sanatı, Zen Budizm, Ma, Sakuteiki, kompozisyonal unsurlar