Gerçeküstücülük akımından yükselen Fantastik Realizm, 2. Dünya Savaşı sonrası Rudolf Hausner, Ernst Fuchs, Wolfgang Hutter, Anton Lehmden ve Arik Brauer tarafından 1945 yılında kurulan Viyana Fantastik Realizm okulu ile başlamıştır. Ünlü eleştirmen Prof. Johann Muschik bu çekirdek grubu; eserlerinde ele aldıkları dinsel, gizemli konular ve sembolcü yaklaşımları gereği “Fantastik Realistler” olarak isimlendirmiştir. Bu araştırmada, Fantastik realist sanat akımının dünyada önde gelen temsilcilerinden Ernst Fuchs’un (1930-2015) “Çarmıh (1950)” ile Erol Deneç’in (1941-…) “İnsan, At, Kartal Üçlüsü (1991)” eserleri, disiplin temelli sanat eğitimi içerisinde yer alan E. B. Feldmann’ın “araştırıcı sanat eleştirisi” yöntemi kullanılarak incelemesi yapılmıştır. E. B. Feldmann’ın “araştırıcı sanat eleştirisi” yöntemi; betimleme, çözümleme, yorum ve yargı alt başlıklarından oluşmaktadır. Eserler kendi özelinde incelendikten sonra benzerlik ve farklılıkları doğrultusunda karşılaştırılmıştır. Fantastik realizmin konu ve teknik zenginliğine karşın, farklı yaşantı ve kültürlerden gelen iki sanatçının benzer özelliklerde üretilen eserlerinin mukayeseli incelenmesi çalışmanın önemini vurgulamakta, bu yönüyle özellikle sanat eğitimine katkı sağlayacağı ve alana ilgi duyan araştırmacılara ışık tutacağı düşünülmektedir.
Anahtar Kelimeler: Fantastik Realizm, Ernst Fuchs, Erol Deneç, araştırıcı sanat eleştirisi
|