Günümüzde görsel öğeler ön plana çıkarılarak sözlü iletişim biçimleriyle tarihin yeniden yorumlanması, söylemlerle yeniden kurgulanarak aktarılması dikkat çekicidir. Sinema kolektif belleğin inşasında en etkili temsil ve iletişim araçlarından biri olarak kabul edilmekte, sinema türleri içerisinde de belgesellerin kolektif belleğin inşasında ne kadar önemli olduğu ortaya konulmaktadır. Tarihî konular ve olaylar üzerinde yoğunlaşan belgesel filmlere dikkat edildiğinde, günümüz ve gelecek nesillere verilen bilgiler ve mesajlarla kolektif bellek inşa edildiği görülmektedir. Bu bağlamda, kolektif bellek çalışmaları kapsamında tarih içerikli belgesel filmler önemli bir bellek mekânı olarak görülebilir. Tarihî olayların, belgesel filmlerle ortaya konulması, yapılan anlatıların kolektif belleği canlı tutması ve barındırdığı mesajlar sebebiyle kolektif belleğin inşasında dikkate değer olduğu görülmektedir.Bu çalışmadaki amacımız tarih içerikli belgesel filmlerin kolektif belleği inşa ettiğini ortaya koymaktır. Çalışmamız unutulma tehlikesi altında olan tarihin belgesel filmlerle yeniden kurgulanması, söylemlerle geçmişin hatırlatılması, kolektif belleğin canlı tutulması ve inşasını içermektedir. Sultan Abdülhamid belgeselleri örneğindeki amacımız ise Abdülhamid’in ve 33 yıllık saltanat sürecinin yeni ve farklı bir anlatımla kolektif bellek bağlamında yeniden inşa edildiğini ortaya koymaktır. Bu bağlamda “II. Abdülhamid” belgeselleri örnek olarak alınan bu çalışmada söylemler üzerinde Fairclough, Wodak ve Dijk’in ortak görüşlerinden hareketle eleştirel söylem çözümlemesi uygulanmakta ve bu bağlamda kolektif bellek inşa edildiği ortaya konulmaktadır.

Anahtar Kelimeler: Kolektif bellek, Belgesel film, Tarih, Kurgu, Zaman, Mekân, Hatırlama, Mesaj