Ulakbilge - Sosyal Bilimler Dergisi
www.ulakbilge.com
Cilt 5, Sayı 17  2017/9  (ISSN: 2148-0451, E-ISSN: )
Serkan AKÇAY

NO Makale Adı
1504956019 MERDİVEN YÖNTEMİ VE ÇİFT TARAFLI KAYIT YÖNTEMİ EKSENİNDE DEVLET MUHASEBESİNİN GELİŞİMİ (1299-2017)

Bu çalışmanın amacı, merdiven ve çift taraflı kayıt yönteminin artılarının ve eksilerinin belirlenmesi ve yöntemlerin devlet muhasebesi gelişimine etkilerinin ve katkılarının ortaya konulmasıdır. Çalışma, literatür taraması yapılarak, belge incelemesi yöntemiyle tamamlanmıştır. Çalışmada, Osmanlı Devleti’nin kuruluşundan günümüze kadar devlet muhasebesinde kullanılan iki yöntem olan merdiven yöntemi ve çift taraflı kayıt yönteminin incelemesi yapılmıştır. Yöntemlerin gelişim sürecinde, devlet muhasebesinde kullanılan defterler ile devlet muhasebe örgütlenmesindeki değişim tespit edilmeye çalışılmıştır. Çalışma sonucunda, Osmanlıların kuruluşundan günümüze kadar, uzun yıllar boyu iki yöntemle gelinebilmesi, devlet muhasebesinin örgütlenme başarısı ve istikrarı olarak değerlendirilebilir. Merdiven yöntemi, tamamıyla o günün gereklerine göre devlet muhasebesi için dizayn edildiğinden, ilerleyen süreçte özel sektöründe etkinleşmesi ve büyümesi ile zamanla yetersiz kalmıştır. Özel sektörle beraber, karlılığın da önem kazanmasıyla Tanzimat döneminde çift taraflı kayıt yöntemine geçilmiştir. Doğudan alınan merdiven yönteminin yerini batıdan alınan çift taraflı kayıt yöntemi almıştır. Tanzimat dönemiyle beraber, yeni yönteminde etkisiyle hem muhasebe defterlerinde hem de muhasebe örgütlenmesinde değişime gidilmiştir. Bu değişim günümüzde de teknolojinin de etkisiyle, yeni bir uygulama olan E-defter uygulaması ile devam etmektedir.

Anahtar Kelimeler: Muhasebe, Merdiven, Osmanlı, Çift Taraflı.