Ulakbilge - Sosyal Bilimler Dergisi
www.ulakbilge.com
Cilt 5, Sayı 14  2017/6  (ISSN: 2148-0451, E-ISSN: )
Ersin BERK

NO Makale Adı
1499019815 HALK ZEVKİ VE ZEVKSİZLİK ARASINDA: BİR KİTSCH SOSYOLOJİSİNE DOĞRU

Batı’da okuma yazma bilmek ve sanatla ilişki kurmak yüzyıllar boyunca toplumun yalnızca sınırlı kesimlerinin tecrübe edebildiği yüksek kültür faaliyetleri olmuştur. Oysa matbaanın ve baskı makinalarının icat edilmesi halk ve yüksek sınıflar arasındaki kültür çizgisini silikleştirmek adına önemli bir kırılma yaratmıştır. Okuma yazma alışkanlığının yaygınlaşması kitlelerin kendi beğenileri doğrultusunda eser ve eşyalar talep ederek “halk zevki” kavramının filizlenmesine sebep olmuştur. Bu durumdan rahatsız olan bazı sanatçılar ve “zevk sahibi” yüksek sınıflar, halk zevklerini ötekileştirerek sanatın geleneklerden ve düşük kültüre hitap eden beğeni düzeyinden uzaklaştırılması gerektiğini savunmuşlardır. Sanatın giderek daha soyut bir biçim haline bürünmesine zemin sağlayan bu tavır, kitleleri daha rahat anlayabilecekleri ve zahmetsizce tüketebilecekleri bir sanat arayışına itmiştir. Kitlelerin modern demokrasiyle birlikte çeşitli imkânlar ve boş zaman elde etmeleri bu arayışı daha da hızlandırarak kitsch kavramının doğmasına neden olmuştur. Her ne kadar günümüzde halk zevki ve kitsch kavramları birbirlerinin içine geçmiş olarak gözükse de, bu makale; kitsch ve halk zevki arasındaki temel farkları ortaya koymayı hedeflemektedir.

Anahtar Kelimeler: Kiç, Halk Zevki, Zevksizlik, Kitle Kültürü