Ulakbilge - Sosyal Bilimler Dergisi
www.ulakbilge.com
Cilt 3, Sayı 5  Bahar 2015  (ISSN: 2148-0451, E-ISSN: )
M. Çağatay GÖKTAN

NO Makale Adı
1426605312 FÜTÜRİZM SANAT AKIMININ OLUŞUMUNDA FOTOĞRAFIN ÖNEMİ

Bir sanat tarihi araştırması olan ve sanat eğitimine katkı sağlamayı amaçlayan bu makalede, Fütürizm sanat akımına ve bu akımın oluşumunda fotoğrafın önemine yönelik bir değerlendirme yapılmıştır. Fütürizm, 1909 yılında Marinetti tarafından yayınlanan bir manifestoyla İtalya’da ortaya çıkan avangart bir sanat akımıdır. Etkisi 1944 yılında Marinetti’nin ölümüne kadar sürmüştür. Resim, heykel, müzik, şiir, edebiyat, tiyatro, mimarlık, fotoğraf ve sinema gibi birçok farklı disiplin içerisinde etkisini göstermiş olan Fütürizm, Vortisizm, Konstrüktivizm, Süprematizm ve Dada hareketlerine kaynaklık etmiştir. Dünyayı değiştirme amacı taşıyan Fütürist sanatçılar, cesareti, saldırganlığı ve isyanı yücelterek, geçmişe ve geleneksel sanat anlayışına meydan okumuşlardır. Teknolojinin makinelerle birlikte modern hayata getirdiği hareketi, enerjiyi, değişimi, hızı ve dinamizmi yapıtlarına konu edinmişlerdir. Bu anlamda bir makine tarafından üretilen fotografik görüntü, geleneksel olmayan üslubu, hareket, hız ve enerji olgularını görselleştirme biçimiyle, Fütürizmin oluşumunda etkili bir rol oynamıştır. Özellikle Fütürist ressamlar, Empresyonizm, Puantilizm ve Kübizm’in resmetme tekniklerinin yanı sıra, fotoğraf makinesinin yüksek enstanteneyle zamanın kısa bir anı’nı durdurabilme ve düşük enstanteneyle de zamanın akışkanlığını hareket halinde gösterebilme özelliklerinden faydalanmışlardır. Muybridge’in farklı duyarkatlar üzerinde kaydettiği hareket analizleri, Marey’in aynı görüntüde bir araya getirdiği hareketin çoklu katmanları, Bragaglia kardeşlerin hareketi hayaletimsi bir görüntüye dönüştüren uzun pozlamaları, Fütürist sanatçılar için önemli bir ilham kaynağı olmuştur.
Anahtar Kelimeler: Sanat Tarihi, Avangart Sanat, Fütürizm, Gelecekçilik, Fotoğraf Sanatı, Kronofotoğraf, Hareket, Hız, Dinamizm.