Ulakbilge - Sosyal Bilimler Dergisi
www.ulakbilge.com
Cilt 2, Sayı 4  Güz 2014  (ISSN: 2148-0451, E-ISSN: )
Rumiye ARSLAN, Mehmet YAPICI

NO Makale Adı
1408661245 SANAT YAPITINDA PSİKOLOJİK OBJE ÜZERİNE HERMENEUTİK BİR ANALİZ: RESSAM GÜLBİN ZEREN ÖRNEĞİ

Sanat, insanın var olmaya ilişkin dünyaya yansıttığı bireysel bir manifestodur. Bu manifesto, uzay zamandan bağımsız olarak, insanlar üzerinde olumlu ya da olumsuz bir dizi duygu ve düşünceler oluşturur. İnsanların sanata, sanatçıya ve sanat yapıtına bakışını belirleyen temel olgu, insanoğlunun sahip olduğu sosyo-psikolojik değer sistemidir.
Sanat, üzerinde konuşulduğunda, düşünüldüğünde, duyumsandığında tükenmek yerine çoğalan, insan olmaklığın en güzel yansımalarından biridir. Bu yansımada, sanat ve sanatçının duruşu ile estetik ve estetik kaygının ontolojik doğası ayrı ayrı okunması gereken olgulardır. Bu nedenle, bir sanat yapıtı pozitivist bir bakış açısıyla nesnel ölçütlerle değerlendirilemez. Bu öznel bir süreçtir. Ancak, bir sanat yapıtında da söylenecek ve yorumlanacak şeyler vardır. Bir sanat yapıtı, nitel bir değer taşımaktadır. Nitel bir değerin nitel bir analize tabi tutulması bu anlamda doğal karşılanmaktadır.
Bu bağlamda, çalışma, nitel araştırma yöntemlerinden döküman analizidir. Çalışmanın nesnesi olan “Gülbin Zeren” yapıtları (dökümanları) hermeneutik bir yaklaşımla betimlenerek psikolojik yorumlama yapılmaktadır. Sanatçının resimleri araştırmacılar tarafından psikolojik obje ölçütü üzerinden betimlenmektedir. Sanatçının yapıtlarında geçen ve psikolojik obje olduğu düşünülen şeyler “merdiven" ve "pencere ve ipe serilen çamaşırlar" olarak belirlenmiştir. "Merdiven" psikolojik objesi, resimlerde ölümle yaşam arasındaki bağ olarak betimlenmektedir. "Pencere ve ipe asılı çamaşır" psikolojik objesi ise yaşamın kendisidir. Yaşamın bütün renkleri burada temsil edilmektedir. Bu bağlamda, merdiven bir soyutlama imgesi, pencere ve ipe asılı çamaşır ise yaşamın somutluğunu ifade etmektedir.
Anahtar Kelimeler: Ressam Gülbin Zeren, Sanat, Sanat Yapıtı, Psikolojik Obje, Hermeneutik